Sàuvi-bouscasso
Phlomis lychnitis
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Sàuvi-de-mountagno, Sàuvio-blanc, Sàuvio-sóuvajo.
Noms en français : Lychnite, Herbe aux mèches.
Descripcioun :La sàuvi-bouscasso flouris belamen à la primo, emé si gràndi flour jauno, sus li colo cauquiero. La planto, un pau forto, èi touto cuberto de péu blanc. Coumpara emé la sàuvi-de-Jerusalèn, plantado o naturalisado d'eici, d'eila.
Usanço :Servié à passa tèms coume mècho pèr li calèu (erbo-i-mècho Phlomis = flamo ; lychnis = lampo, en latin que vèn dóu grè). Li flour e fueio soun couneigudo pèr apasima lou mau de moureno que soun anti-enflamativo. Se pòu faire de tisano peréu.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Phlomis
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Roucaio
- Tepiero seco
- Garrigo
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Phlomis lychnitis L., 1753
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753